Ja, Gerard komt nog wel eens langs in de brouwerij, zegt Micha Peute desgevraagd. Behalve als ie op de camping zit.
Meesterbrouwer
De samenwerking tussen de nieuwe meesterbrouwer Micha en de inmiddels tot de eretitel van nestorbrouwer gepromoveerde Gerard van den Broek verloopt ontspannen. Elke week hebben ze even contact over wat er zoal speelt in de brouwerij, en als Gerard daar wat wil over zeggen doet ie dat. En anders niet. Micha is er blij mee. Want deze baan is niets minder dan een jongensdroom die uitkomt.
De Arcenaar meldde zich nog maar enkele jaren geleden bij de brouwerij. Na de verkoop van zijn bedrijf raadde zijn vrouw hem aan om dat te doen wat hij altijd had gewild: bij Hertog Jan werken. Hij startte met het geven van rondleidingen. Na een opleiding tot brouwer in Leuven en het opbouwen van de nodige jaren aan ervaring volgde hij vorig jaar Gerard op als meesterbrouwer.
Bedachtzaam
Zo kreeg Hertog Jan een heel ander type meesterbrouwer aan het roer. Want waar Gerard – pionier als hij was in Arcen op het vlak van vatrijping – veel op gevoel en intuïtie deed, is Micha meer van de wat bedachtzamere aanpak. Nog eens kijken, nog eens checken, nog eens een keertje nadenken over wat we nou willen. Alles voorbereiden, zo min mogelijk aan het toeval overlaten. Precies díe vaten over laten komen die het beste passen bij het karakter van Hertog Jan’s beste paard van stal: de Grand Prestige.
Sinds 2016 wordt dit bier jaarlijks voorzien van een extra smaakimpuls door het een tijdje op te slaan in houten vaten waar eerder een andere drank in heeft gezeten. Dit jaar was “Bière du soir” het thema. Avondbier dus, bier om de dag mee af te sluiten, digestief-bier. Dat brengt ons naar Frankrijk waar het bourgondische leven, danwel het gevoel van joie de vivre, of de sfeer van la belle époque, ach, een je ne sais quoi voor de inspiratie zorgt. Merlot-wijn, Cognac, Armagnac en Calvados zijn de dranken en vaten van dienst.
Capital C
Mooi? Ja, heel mooi. De bepaald niet bescheiden Franse wijn en spirits zijn weliswaar duidelijk herkenbaar in het bier, maar het blijft – gelukkig – bier. Balans is bij vatrijpingsavonturen het sleutelwoord, en die is hier in orde. Nog een acrobaat op het balanskoord van de smaak is Luc Kusters van Bolenius (1 Michelinster), die tekende voor het vijfgangendiner dat afgelopen vrijdag werd geserveerd in Amsterdam tijdens de presentatie van de Vatgerijpt Editie 2022. Op de bovenste verdieping van Capital C, de ‘creative hub’ (ik verzin dit ook niet) in het gebouw van de voormalige Diamantbeurs aan het Weesperplein.
Denk aan een ‘foie royale’ (diervriendelijke ganzenlever) met tot een soort uitgebakken spek-krokantje geroosterde stukjes gerookte amandel, begeleid door de Grand Prestige uit Remy Martin VSOP Cognac-vaten. Of een gerecht met veel umami dankzij royaal gebruik van paddenstoelen, dat het met de rozijntjes van de armagnac-versie wonderbaarlijk goed doet. Een shortrib van ‘dubbeldoelkoe’ (een melkkoe die tot vleeskoe werd) die de aanwezige bitterheid van de naturel Grand Prestige als sneeuw voor de zon doet verdwijnen. Alle gerechten harmonieerden met het bier, met uitzondering van het toetje. De zure appel in het gerecht botste wat onverwachts met de calvados-uitvoering.
Hoofdprijs
Voor een bedrag van €250 kon je er bij zijn. En daarmee zijn we aangekomen bij het kritiekpunt dat ik heb op deze serie: het is onbetamelijk duur. De flessen van 75cl gaan voor €29 per stuk van de hand, een set van vier flessen inclusief glazen voor €116. Dat is gewoon heel veel geld. Ook voor een vatgerijpt bier. Hertog Jan heeft een grote schare aan trouwe fans, en die zullen ongetwijfeld sneller geneigd zijn diep in de buidel te tasten dan de gemiddelde liefhebber. Er was niet voor niets een mogelijkheid om vooraf in tekenen op het bier (à €35), waarbij een setje bonbons het wachten moest verzachten. Maar er zitten grenzen aan wat je nog kan maken. Een bierenthousiast heeft een aardig aantal alternatieven om uit te kiezen vandaag de dag.
Ik weet eigenlijk niet wat de gedachte is achter deze prijsstelling. Zijn het de productiekosten die dit nodig maken (er worden serieus kosten noch moeite gespaard bij deze projecten, alles is van top tot teen piekfijn verzorgd) of gaat het er om een status van exclusiviteit en hebberigheid te creëren? En dan met name buiten die toch al bestaande fanbase? Ik weet het niet, en ik ga er ook niet over speculeren. Ik zal het de volgende keer vragen.
Omarmd
Als ik met Micha en Gerard spreek dan zie ik het vuur in hun ogen. Deze mannen houden van bier, en zijn 200% oprecht in hun doen en laten. Moedermaatschappij AB InBev – ’s werelds grootste biermoloch – omarmt dit initiatief vol overtuiging, volgens een meneer van het concern die het weten kan. En waarom zouden ze dat ook niet doen. Dit initiatief, en ook het recente Proeftuin-programma, laten zien dat Hertog Jan meer wil zijn dan de merknaam van een pils en een tripel hier of een weizen daar. Meer kan zijn ook, vooral. Nu moeten we het alleen nog eens over die prijs hebben.